محتوا
قانون جدید دیوارکشی باغات
- دسته بندی: دانشنامه آجربان
مطابق قانون دیوار کشی باغ، هر گونه اقدامی که منجر به خرد شدن زمین‌های کشاورزی شود، ممنوع است؛ این اقدامات می‌توانند شامل دیوارکشی، فنس‌کشی و قطعه‌بندی باشند. در قانون، حد نصابی برای مساحت زمین‌های زراعی تعیین شده است، و اگر اقدامات مالکین زمین‌های زراعی، موجب خرد شدن زمین به ابعادی کوچکتر از حد نصاب گردد، این اقدام غیرقانونی شمرده میشود.
بسیاری از مالکین اراضی کشاورزی، برای حفاظت از زمین زراعی و محصولات خود در برابر متجاوزین، اعم از انسان، ماشین‌آلات کشاورزی و حیوانات، اقدام به حصارکشی و دیوارچینی می‌کنند! این کار به طور کلی غیرقانونی است؛ اما تحت شرایط خاصی مجوز حصارکشی صادر میشود.
در این مقاله قصد داریم قوانین دیوارکشی اراضی کشاورزی و قوانین دیوار کشی باغ را به دقت بررسی کرده و به سوالات متداول راجع به دیوارکشی زمین‌های زراعی پاسخ دهیم؛ با ما همراه باشید.
قوانین دیوارکشی اراضی کشاورزی و باغی
مالکین زمین‌های زراعی به دلایل متعددی اقدام به دیوارکشی اطراف زمین خود می‌کنند، با این تفکر که دیوارکشی تغییر کاربری نیست. که این دلایل شامل موارد زیر است:
- مشخص کردن حریم زمین.
- حفظ محصولات از آسیب‌های احتمالی مانند:
ورود حیوانات اهلی همسایه به زمین و از بین رفتن محصولات.
ورود غیرقانونی به زمین زراعی و درگیری‌های احتمالی.
جلوگیری از ورود حیوانات وحشی و بروز خسارت.
- تغییر کاربری کشاورزی به مسکونی.
- حفظ زمینی که زیر کشت نیست در برابر متجاوزینی که قصد تصاحب دارند.
مطابق قانون اگر تعیین حریم زمین موجب خرد شدن زمین کشاورزی شود، به گونه‌ای که سطح زیر کشت کاهش یافته و به کشاورزی آسیب برساند، مجوز دیوارکشی صادر نخواهد شد. همچنین، اگر مشخص شود که مالک زمین زراعی قصد استفاده مسکونی از زمین را دارد (در صورت ساخت دیوار و بنا)، مجوز تخریب برای دیوارهای آن زمین صادر خواهد شد.
در قوانین، به صورت واضح اصطلاح "تغییر کاربری" ذکر شده است؛ پس اولین نکته‌ای که در گرفتن مجوز دیوارکشی باید رعایت شود، اثبات این مورد است که "شما قصد تغییر کاربری زمین کشاورزی خود را نداشته و تنها می‌خواهید از محصولات زراعی خود محافظت کنید."
شرایط حصار کشی اطراف زمین‌های زراعی مطابق قانون
- مجوز دیوارکشی برای زمین‌های زراعی و باغات زمانی صادر میشود، که محصولات زراعی زمین مورد تهدید قرار گیرند. برای مثال، ورود حیوانات وحشی یا اهلی به زمین کشاورزی یا احتمال دزدیده شدن محصولات زراعی.
- اگر فنس‌کشی بدون پی‌ریزی باشد و از سطح زیر کشت کاسته نشود، فنس‌کشی بلامانع است.
- در رابطه با باغ‌هایی که سند رسمی دارند، احداث دیوار به ارتفاع 80 سانتی‌متر مجاز است.
- برای باغ‌هایی با مساحت کمتر از یک هکتار، فنس کشی ممنوع است.
هشدار: در صورت دیوارکشی غیرقانونی و محصور کردن زمین زراعی بدون اخذ مجوز، دادگاه کیفری تشکیل شده و مجرم محکوم به پرداخت جزای نقدی خواهد شد.
قانون جدید فنس کشی باغ
مهم ترین قانونی که در این زمینه باید به آن توجه کرد، قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی و اقتصادی مصوب سال 1367 است.
هدف اصلی این قانون، حفظ کاربری اراضی کشاورزی و جلوگیری از تفکیک و خرد شدن آنها به قطعات کوچک غیرقابل کشت است.
طبق این قانون، هرگونه محصور نمودن اراضی کشاورزی، اعم از فنس کشی، دیوارکشی و ...، مشروط به رعایت شرایط زیر است:
حداقل مساحت: مساحت هر قطعه زمین کشاورزی بعد از محصور شدن، نباید از حد نصاب های تعیین شده در قانون (که بر اساس نوع زمین و منطقه متفاوت است) کمتر باشد.
موافقت جهاد کشاورزی: اخذ مجوز از سازمان جهاد کشاورزی شهرستان محل وقوع زمین، برای هرگونه محصور نمودن اراضی کشاورزی الزامی است.
عدم تجاوز به حقوق دیگران: محصور نمودن زمین نباید به معابر عمومی، اراضی دولتی و یا حقوق مالکان مجاور تجاوز کند.
علاوه بر قانون فوق، ضوابط و مقررات دیگری نیز در خصوص فنس کشی باغ ها توسط سازمان جهاد کشاورزی هر استان یا شهرستان ابلاغ شده است.
برای اطلاع دقیق از قوانین و مقررات مربوط به فنس کشی باغ در منطقه خود، باید به اداره جهاد کشاورزی شهرستان محل وقوع باغ مراجعه کنید.
نکات مهم:
قبل از هرگونه اقدامی برای فنس کشی باغ خود، حتما از قوانین حصارکشی باغات در منطقه خود اطلاع کسب کنید.
برای اخذ مجوز لازم، به اداره جهاد کشاورزی مراجعه کنید.
عدم رعایت قوانین و مقررات می تواند منجر به جریمه و حتی تخریب فنس ها شود.
ایا فنس کشی تغییر کاربری محسوب میشود
به طور کلی، فنس کشی باغ یا زمین کشاورزی به تنهایی تغییر کاربری محسوب نمی شود.
اما در برخی از شرایط، ممکن است فنس کشی به عنوان شروع یا بخشی از فرآیند تغییر کاربری تلقی شود.
برای تعیین اینکه آیا فنس کشی در مورد شما تغییر کاربری محسوب می شود یا خیر، به چند عامل بستگی دارد:
منظور شما از فنس کشی چیست؟
اگر هدف شما صرفاً محصور کردن باغ یا زمین خود برای محافظت از محصولات یا احشام باشد، به احتمال زیاد تغییر کاربری محسوب نمی شود.
اما اگر قصد دارید از زمین محصور شده برای فعالیتی غیرکشاورزی مانند احداث بنا، انبارداری یا دپوی مواد استفاده کنید، ممکن است تغییر کاربری محسوب شود.
ابعاد و نوع فنس:
فنس های کوتاه و ساده که فقط برای محصور کردن زمین استفاده می شوند، به احتمال زیاد تغییر کاربری محسوب نمی شوند.
اما فنس های بلند و دائمی که به منظور جلوگیری از دسترسی به زمین یا تغییر کاربری آن احداث شده اند، ممکن است تغییر کاربری محسوب شوند.
قوانین و مقررات محلی:
در برخی از مناطق، ممکن است قوانین و مقررات خاصی در مورد فنس کشی اراضی کشاورزی وجود داشته باشد.
قبل از فنس کشی، حتما قوانین و مقررات مربوطه را در منطقه خود بررسی کنید.
توصیه می شود برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد اینکه آیا فنس کشی در مورد شما تغییر کاربری محسوب می شود یا خیر، به اداره جهاد کشاورزی یا سایر مراجع ذیصلاح در منطقه خود مراجعه کنید.
متداول در رابطه با دیوارکشی اراضی کشاورزی و باغی
- مراحل اخذ مجوز حصارکشی زمین‌های زراعی چیست؟
- ابتدا مدارک شناسایی خود و سند مالکیت زمین را به انضمام درخواست رسمی حصارکشی زمین کشاورزی، به بخشداری یا شهرداری ناحیه تحویل دهید.
- نقشه و کروکی زمین کشاورزی را تهیه کنید.
- پس از بازدید کارشناسان مربوطه و دریافت استعلام‌های لازم، پرونده از طریق مدیریت جهاد کشاورزی، به دبیرخانه کمیسیون استان ارسال و بررسی شده، و در صورت موافقت، مجوز فنس‌کشی صادر میشود.
مجوز دیوارکشی زمین کشاورزی
دیوارکشی زمین‌های کشاورزی، به منظور محافظت از محصولات، احشام و جلوگیری از ورود متجاوزان، امری متداول است. با این حال، این اقدام به دلیل تغییر کاربری زمین و محدود کردن دسترسی به اراضی مجاور، نیازمند مجوز از مراجع ذیصلاح است. اصول دیوار کشی باغ:
ارائه دهنده مجوز:
سازمان جهاد کشاورزی: متولی اصلی صدور مجوز دیوارکشی برای زمین‌های کشاورزی در خارج از محدوده شهرها و شهرک‌ها است.
شرایط کلی اخذ مجوز:
مالکیت زمین: متقاضی باید مالک رسمی زمین یا دارای سند ثبتی معتبر باشد.
عدم تغییر کاربری: دیوارکشی نباید به منظور تغییر کاربری زمین از کشاورزی به مسکونی یا تجاری انجام شود.
عدم تجاوز به حقوق دیگران: دیوار نباید به حریم و حقوق مالکان مجاور تجاوز کند.
رعایت ضوابط: ابعاد، ارتفاع و نوع دیوار باید مطابق با ضوابط سازمان جهاد کشاورزی باشد.
مراحل اخذ مجوز:
ارائه مدارک: متقاضی باید مدارک زیر را به اداره جهاد کشاورزی شهرستان محل وقوع زمین ارائه کند:
کپی سند مالکیت یا بنچاق
کپی مدارک شناسایی
نقشه و کروکی زمین
درخواست کتبی دیوارکشی
بازدید کارشناسان: کارشناسان جهاد کشاورزی از زمین بازدید کرده و شرایط را بررسی می‌کنند.
بررسی و صدور مجوز: در صورت مطابقت با ضوابط، مجوز دیوارکشی صادر میشود.
نکات مهم:
قبل از هرگونه اقدامی برای دیوارکشی، باید مجوز لازم را از جهاد کشاورزی دریافت کنید.
عدم اخذ مجوز می‌تواند منجر به جریمه و تخریب دیوار شود.
برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد ضوابط و شرایط دیوارکشی در منطقه خود، به اداره جهاد کشاورزی شهرستان محل وقوع زمین مراجعه کنید.
- قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی شامل چه زمین‌هایی است؟
- شامل زمین‌های خارج از محدوده شهری است. مالکین زمین‌های زراعی در محدوده شهری، می‌توانند مراحل دیوارکشی زمین خود را سریع‌تر پیگیری کرده و به اتمام رسانند.
- قانون یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی شامل چه زمین‌هایی است؟
- باغ‌ها، نهالستان‌ها، شالیزارها و هر زمینی که در آن محصولات زراعی، باغی، دامی و شیلاتی تولید شود.
- آیا امکان دریافت مجوز برای ساخت خانه کارگری، محل نگهبانی، محلی برای جمع‌آوری و نگهداری از محصولات، اتاقک تاسیسات جمع‌آوری و انتقال آب و سایر سازه‌های مرتبط با کشاورزی وجود دارد؟
- تنها 15 درصد از زمین کشاورزی را می‌توان به این زیرساخت‌های کشاورزی اختصاص داد.
- در صورت دیوارکشی بدون اخذ مجوزها، چه اقداماتی قانونی علیه متخلفین صورت می‌گیرد؟
در صورت حصارکشی بدون مجوز دیوار کشی زمین کشاورزی، به نحوی که سطح زیر کشت کاهش یابد، فرد متخلف مجرم شناخته شده و توسط دادگاه کیفری محکوم به پرداخت جزای نقدی خواهد شد؛ همچنین، حصار یا دیواری که توسط متخلفین ساخته شده با حکم دادگاه تخریب میشود.
قانون جدید ساخت خانه باغ ۱۴۰۳
مجوز دیوار کشی زمین کشاورزیدر سال 1403، هیچ قانون جدیدی به طور خاص برای ساخت خانه باغ در ایران به تصویب نرسیده است.
با این حال، تغییرات و اصلاحاتی در قوانین و مقررات قبلی مربوط به ساخت و ساز در خارج از محدوده شهرها و روستاها، از جمله ساخت خانه باغ، اعمال شده است.
مهم ترین تغییرات عبارتند از:
آزادسازی ساخت و ساز در اراضی کشاورزی: طبق مصوبه جدید مجلس شورای اسلامی، مالکان می‌توانند در اراضی کشاورزی خود، بدون نیاز به تغییر کاربری، اقدام به ساخت واحدهای مسکونی ویلایی (خانه باغ) کنند.
شروط صدور مجوز: برای صدور مجوز ساخت خانه باغ، رعایت ضوابط و مقررات ملی ساختمان و همچنین ضوابط و مقررات خاص ابلاغی توسط وزارت جهاد کشاورزی الزامی است.
مساحت مجاز: حداقل مساحت هر قطعه زمین برای ساخت خانه باغ، 5000 متر مربع تعیین شده است.
فاصله مجاز: فاصله مجاز بین خانه باغ ها نیز طبق ضوابط و مقررات مربوطه تعیین خواهد شد.
خدمات و تاسیسات: ارائه خدمات و تاسیسات زیربنایی مانند آب، برق، گاز و فاضلاب برای خانه باغ ها بر عهده متقاضی خواهد بود.
علاوه بر این، در طرح جامع حدنگاری و صدور سند اراضی کشاورزی نیز که در سال 1403 در حال اجرا است، تعیین تکلیف نهایی اراضی کشاورزی و امکان ساخت و ساز در آنها مشخص خواهد شد.
سخن پایانی
طبق قانون یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی، هرگونه دیوارکشی و محصور کردن اراضی کشاورزی، بدون اخذ مجوز غیرقانونی است. شما مالکین عزیز، تنها می‌توانید با نصب فنس‌های بدون پی، زمین خود را محصور کنید؛ به گونه‌ای که سطح زیر کشت کاهش نیافته، و تنها محصولات زراعی شما محافظت شود. همچنین، پیش از اقدام به ایجاد هرگونه تغییرات، با بخشداری مربوط مشورت کرده و مجوزهای لازم را دریافت کنید.