نمای آجری ساختمانها، با زیبایی منحصربهفرد خود، جلوهای چشمنواز به فضا میبخشد. اما لکههای دوغاب یا سیمان باقیمانده پس از عملیات بنایی، میتوانند این زیبایی را مخدوش کرده و حتی به مرور زمان به بافت آجر آسیب برسانند. پاک کردن دوغاب از روی آجر، بهویژه پس از خشک شدن، کاری چالشبرانگیز است و مستلزم بهکارگیری روشهای صحیح است. در این مقاله از آجربان، به بررسی جامع روشهای پاک کردن دوغاب از روی آجرو پاک کردن سیمان از روی آجرمیپردازیم تا بتوانید با ایمنی و کارایی بالا، زیبایی اولیه نمای آجری خود را بازگردانید.
علت باقی ماندن دوغاب روی آجر پس از اجرا
-
ماهیت متخلخل آجر:آجرها دارای منافذ ریزی هستند که دوغاب و سیمان بهراحتی به آنها نفوذ کرده و پس از خشک شدن، بهسختی جدا میشوند. این پدیده میتواند به افزایش جذب آلودگی و شورهزدگی آجر منجر شود.
-
عدم تمیزکاری فوری:پاک نکردن دوغاب یا ملات اضافی بلافاصله پس از بندکشی، باعث سخت شدن و چسبیدن محکم آن به سطح آجر میشود. هرچه زمان بگذرد، پیوند شیمیایی قویتر شده و برداشتن آن دشوارتر خواهد بود.
-
سرعت خشک شدن و استحکام بالا:سیمان و دوغاب بهسرعت خشک و سفت میشوند و به استحکام نهایی خود میرسند که برداشتن آنها را پس از خشک شدن بسیار دشوار میکند.
آماده سازی سطح قبل از پاک کردن دوغاب
قبل از شروع پاکسازی، آمادهسازی صحیح سطح و رعایت نکات ایمنی ضروری است:
-
ارزیابی لکهها:ضخامت، سختی و وسعت لکهها را بررسی کنید تا بهترین روش پاکسازی را انتخاب نمایید.
-
محافظت از محیط اطراف:گیاهان، مبلمان و سایر سطوح را با پلاستیک یا برزنت بپوشانید تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود.
-
تجهیزات حفاظت فردی (PPE):حتماً از ماسک تنفسی، عینک ایمنی، دستکش لاستیکی مقاوم و لباس کار مناسب استفاده کنید.
-
ابزار اولیه:فرچه سیمی نرم (غیر زنگزده)، کاردک، تیغ شیشه و دستمال خشک را آماده کنید.
انواع راه های پاک کردن دوغاب از روی آجر
روشهای مختلفی برای پاک کردن دوغاب و سیمان از روی آجر وجود دارد که انتخاب آنها به میزان سختی و قدمت لکهها بستگی دارد:
| روش | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| حذف دستی | مقرونبهصرفه | فرآیندی پرزحمت و طولانی است |
| شستشو با فشار آب | موثر برای آلودگیهای سست و شستشوی اولیه | به تنهایی برای لکههای سفت کافی نیست |
| استفاده از مواد شیمیایی | قوی و موثر | برای تنفس خطرناک است |
حذف دستی
برای تکههای بزرگ و سفتشده دوغاب، با استفاده از اسکنه و چکش، بهآرامی و با دقت به لکهها ضربه بزنید تا جدا شوند. سپس با یک برس سیمی نرم، باقیماندههای ریز را پاک کنید. این روش مقرونبهصرفه اما زمانبر است و نیاز به دقت فراوان دارد تا به آجر آسیب نرسد.
شستشو با فشار آب (واترجت)
شستشو با فشار آب برای پاک کردن جرمها و آلودگیهای سست و همچنین شستشوی اولیه مؤثر است. اما برای لکههای سفتشده سیمان بهتنهایی کافی نیست و باید با روشهای دیگر ترکیب شود. تنظیم صحیح فشار آب بسیار مهم است تا به نمای آجری آسیب نرسد.
استفاده از مواد شوینده و محلول های شیمیایی
مواد شیمیایی میتوانند راه حلی قوی برای لکههای سرسخت باشند، اما استفاده از آنها نیازمند احتیاط و دانش کافی است:
محلول های تخصصی پاک کننده دوغاب و سیمان
این محلولها با فرمولاسیون خاص، سیمان و دوغاب را بدون آسیب جدی به بافت آجر حل میکنند. برخی از آنها بر پایه اسیدهای ملایم یا ترکیبات تبادل یونی عمل میکنند. محلول را روی سطح خشک اعمال کرده، چند دقیقه منتظر بمانید و سپس با آب و برس بشویید. دستورالعملهای سازنده را بهدقت دنبال کنید.
اسید موریاتیک: نکات و هشدارها
اسید موریاتیک (جوهر نمک) در حل کردن کربنات کلسیم و از بین بردن سیمان بسیار مؤثر است. استفاده از اسید راهحل مؤثری است، اما باید با دقت اعمال شود. اگر اسید برای مدت طولانی روی آجر بماند ممکن است سطح بیرونی آجر را حل کند و به ملات آسیب وارد کند.این اسید خورنده است و بخارهای سمی تولید میکند؛ استفاده از آن فقط با تجهیزات حفاظت فردی کامل و توسط متخصصان توصیه میشود. برای رفع شورهزدگی یا دوده مناسب نیست.
به گفته icecleaning.co.uk: «استفاده از اسید راهحل مؤثری است، اما باید با دقت اعمال شود. اگر اسید برای مدت طولانی روی آجر بماند ممکن است سطح بیرونی آجر را حل کند و به ملات آسیب وارد کند.»
روش های طبیعی و خانگی
برای لکههای کمتر سفتشده یا نرم کردن دوغاب، میتوانید از مواد طبیعی استفاده کنید. سرکه سفید، خمیر جوش شیرین و سرکه، یا ترکیب آبلیمو (دو قاشق در یک لیتر آب گرم) با پراکسید هیدروژن (۳ درصد)، از جمله این مواد هستند. این روشها ایمنتر هستند اما کارایی کمتری برای لکههای سرسخت دارند.
آسان ترین روش پاک کردن دوغاب از روی آجر
آسانترین روش، تمیز کردن دوغاب بلافاصله پس از ریختن و قبل از خشک شدن کامل آن است. در این حالت، با یک دستمال مرطوب یا برس پلاستیکی میتوان بهراحتی آن را پاک کرد. برای دوغابهای خشکشده، آسانترین روش ترکیبی از حذف دستی اولیه (برای تکههای بزرگ) و سپس استفاده از محلولهای تخصصی پاککننده دوغاب است که کمترین آسیب را به آجر وارد کرده و نیاز به مهارت کمتری نسبت به اسیدهای قوی دارد. همیشه با آزمایش روی یک قسمت کوچک و پنهان شروع کنید.
نکات مهم برای پاکسازی موثر و ایمن
-
آزمایش در ناحیه کوچک:همیشه قبل از اعمال هر روشی، آن را روی یک قسمت کوچک و پنهان از آجر آزمایش کنید تا از عدم آسیب یا تغییر رنگ اطمینان حاصل کنید.
-
صبر و دقت:پاک کردن دوغاب نیاز به صبر و دقت دارد. عجله کردن میتواند به آجر یا ملات آسیب برساند.
-
پیشگیری بهتر از درمان:هنگام نصب آجر یا بندکشی، از پاشش دوغاب اضافی جلوگیری کنید و لکهها را بلافاصله پاک کنید.
-
محافظت پس از پاکسازی:پس از تمیز کردن، استفاده از پوششهای نانو، رزین یا روغن جلا میتواند به محافظت از آجر در برابر رطوبت و آلودگی کمک کرده و عمر نما را افزایش دهد.
-
کمک گرفتن از متخصصان:در صورت عدم اطمینان یا مواجهه با لکههای بسیار سرسخت، از خدمات متخصصان نماشویی استفاده کنید.
-
دفع مسئولانه مواد شیمیایی:پسماندهای شیمیایی را به روشی ایمن و مسئولانه دفع کنید تا به محیط زیست آسیب نرسد.
سوالات متداول
-
آیا پاک کردن سیمان به آجر زیرین آسیب میرساند؟با دقت و استفاده از ابزار و روشهای مناسب، خطر آسیب به آجر به حداقل میرسد.
-
بهترین روش پاک کردن سیمان از آجر چیست؟برای لکههای تازه، پاک کردن فوری. برای لکههای خشکشده، ترکیب حذف دستی و محلولهای شیمیایی تخصصی توصیه میشود.
-
آیا سیمان آجر را لکهدار میکند؟بله، اگر سیمان مرطوب بهموقع پاک نشود، میتواند لکههای سرسختی روی آجر باقی بگذارد که پاک کردن آنها دشوارتر است.
با رعایت این نکات و انتخاب روش مناسب، میتوانید نمای آجری ساختمان خود را به بهترین شکل ممکن تمیز و زیبا نگه دارید.