آجر شاموتی و انگلیسی در یک نگاه: مقایسه ویژگیها
آجرهای شاموتی و انگلیسی، هر دو از انواع آجرهای نسوز پرکاربرد در صنایع ساختمان و دکوراسیون به شمار میروند. با این وجود، تفاوتهای اساسی در ترکیبات، مقاومت، ظاهر و قیمت آنها وجود دارد که انتخاب هر یک را برای پروژههای خاص، متمایز میسازد. در ادامه، به مقایسه اجمالی این دو نوع آجر خواهیم پرداخت:
ویژگیها | آجر نسوز انگلیسی | آجر نسوز شاموتی |
---|---|---|
ترکیبات اصلی | خاک سمیرم با محتوای بیشتر اکسید آهن (Fe2O3) | خاک شاموت (عمدتاً از معادن طبس) با محتوای بالای آلومینا (Al2O3) |
رنگ ظاهری | قرمز روشن، قرمز تیره، جگری، زرشکی و قهوهای (طیفهای تیرهتر) | زرد، کرم، خردلی و نارنجی (طیفهای روشنتر) |
مقاومت حرارتی | بالا (۷۰۰-۸۰۰ درجه سانتیگراد)، مناسب برای نما و باربیکیو | بسیار بالا (۱۳۰۰-۱۴۰۰ درجه سانتیگراد)، مناسب برای کورهها و دماهای شدید |
مقاومت مکانیکی | بالا، اما شکنندهتر از شاموتی در برابر ضربات شدید | بسیار بالا در برابر ضربه و فشار |
ظاهر و بافت | سطح قابل چاپ برای طرحهای متنوع، بافتهای متفاوت | ظاهری یکنواخت و صاف |
کاربردها | نماهای کلاسیک، رسمی یا مدرن، باربیکیو، دیوار باغ، تزئینات داخلی/خارجی | کورههای صنعتی، نماهای مدرن، شومینه، باربیکیوهای با حرارت بالا، کوره پیتزا |
مقاومت در برابر رطوبت و شوره | خوب، اما حساسیت بیشتر نسبت به شوره | بسیار بالا در برابر رطوبت و پدیده شوره زدن |
قیمت | مقرون به صرفهتر نسبت به شاموتی | گرانتر به دلیل کیفیت بالاتر مواد اولیه و مقاومت حرارتی برتر |
تفاوت ظاهری و رنگ آجر شاموتی و انگلیسی
یکی از بارزترین تفاوتهای میان آجر شاموتی و انگلیسی، در ظاهر و طیف رنگی آنها نهفته است. آجر شاموتی، تولید شده از خاک نسوز با درصد بالای آلومینا، معمولاً در طیف رنگی روشن و گرم نظیر زرد، کرم، خردلی و نارنجی روشن به بازار عرضه میشود. این رنگها که حاصل خلوص بالای خاک و فرآیند پخت خاص آن هستند، جلوهای مدرن و آرامشبخش به فضا میبخشند. بافت سطح آجر شاموتی اغلب یکنواخت و صاف است که بر زیبایی و سادگی آن میافزاید.

در مقابل، آجر انگلیسی که از خاک سمیرم با درصد بالاتر اکسید آهن تولید میشود، طیف رنگی تیرهتر و متنوعتری را ارائه میدهد. این رنگها شامل قرمز روشن، قرمز تیره، جگری، زرشکی و قهوهای هستند که میتوانند حس نوستالژی، گرما و اصالت را به ارمغان آورند. قابلیت چاپپذیری سطح آجر انگلیسی، امکان ایجاد طرحها و بافتهای متنوعتری را فراهم میآورد که آن را برای نماهای کلاسیک و همچنین طراحیهای خلاقانه مدرن مناسب میسازد. این تفاوتهای رنگی و بافتی، انتخاب بین این دو آجر را بر اساس سلیقه و سبک معماری مورد نظر، آسانتر میسازد.
تفاوت مقاومت آجر شاموتی با انگلیسی
مقاومت حرارتی و مکانیکی
مقاومت حرارتی و مکانیکی از مهمترین فاکتورهای تعیینکننده در انتخاب آجر نسوز محسوب میشوند. آجر شاموتی، به دلیل ترکیب شیمیایی خاص و درصد بالای آلومینا، مقاومت حرارتی فوقالعادهای دارد و قادر است دماهایی بین ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند. این ویژگی، آن را به گزینهای ایدهآل برای کاربردهای صنعتی نظیر ساخت کورههای ذوب، کوره پیتزا، شومینه و باربیکیوهای با حرارت بسیار بالا تبدیل ساخته است. علاوه بر این، آجر شاموتی از مقاومت مکانیکی بسیار بالایی در برابر ضربه و فشار برخوردار است که دوام و طول عمر آن را در شرایط سخت تضمین مینماید.
به گفته masaleh-ghaderi: برای ساخت کف شومینه، از ملات سیمانی و آجر نسوز استفاده میشود. این دو ملات برای پوشش کف شومینه هیزمی کاربرد دارند.
در مقابل، آجر انگلیسی نیز مقاومت حرارتی قابل توجهی دارد، اما این مقاومت در حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتیگراد است که از آجر شاموتی کمتر است. این میزان مقاومت برای بسیاری از کاربردهای ساختمانی و دکوراتیو نظیر نمای ساختمان، دیوار باغ و باربیکیوهای خانگی کاملاً کافی است. از نظر مقاومت مکانیکی، آجر انگلیسی نیز مقاوم است، اما در مقایسه با شاموتی، کمی شکنندهتر عمل کرده و ممکن است در برابر ضربات بسیار شدید، آسیبپذیرتر باشد. با این حال، برای کاربردهای عمومی که نیاز به مقاومت حرارتی و مکانیکی فوقالعاده بالا ندارند، آجر انگلیسی عملکرد بسیار خوبی از خود نشان میدهد.
مقاومت در برابر رطوبت و شوره
مقاومت در برابر رطوبت و شوره، از جنبههای حیاتی در حفظ زیبایی و دوام نمای ساختمان و سازههای آجری به شمار میرود. آجر شاموتی، به دلیل ساختار متراکم و جذب آب پایین، مقاومت بسیار بالایی در برابر رطوبت و پدیده شوره زدن از خود نشان میدهد. این ویژگی به آن امکان میدهد تا در مناطق مرطوب و شرایط آب و هوایی متغیر، بدون تغییر رنگ یا ایجاد لکههای سفید (شوره)، عملکردی عالی داشته باشد. نگهداری منظم از آجر شاموتی عمدتاً شامل تمیز کردن سطحی برای حفظ ظاهر آن است و نیاز به اقدامات پیچیده برای جلوگیری از شوره ندارد.
آجر انگلیسی نیز از مقاومت مناسبی در برابر رطوبت برخوردار است و میتواند در برابر نفوذ آب مقاومت نماید. با این حال، در مقایسه با آجر شاموتی، کمی حساسیت بیشتری نسبت به پدیده شوره زدن از خود نشان میدهد. این بدان معناست که در محیطهای با رطوبت بالا یا در صورت استفاده از ملات نامناسب، احتمال بروز شوره در سطح آجر انگلیسی بیشتر خواهد بود. برای کاهش این پدیده، استفاده از مواد بندکشی مناسب و رعایت دقیق اصول فنی در نصب آجر انگلیسی توصیه میشود. همچنین، تمیز کردن دورهای برای از بین بردن هرگونه شوره احتمالی میتواند به حفظ زیبایی آن کمک شایانی نماید.
تفاوت کاربرد آجر شاموتی و انگلیسی
تفاوت در ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آجر شاموتی و انگلیسی، به تفاوتهای چشمگیری در کاربردهای اصلی آنها انجامیده است. آجر شاموتی، به دلیل مقاومت حرارتی و مکانیکی فوقالعاده بالا، انتخاب نخست برای محیطهایی با دمای بسیار زیاد محسوب میشود. این آجر به طور گسترده در ساخت کورههای صنعتی، کورههای ذوب، کورههای پیتزا, شومینههای هیزمی و باربیکیوهای حرفهای به کار میرود. علاوه بر این، به دلیل رنگهای روشن و یکنواخت، در نماهای مدرن ساختمانها و دیوارهای داخلی و خارجی با طراحی مینیمال نیز کاربرد فراوان دارد. قابلیت ذخیره حرارت عالی، طول عمر بالا، عایقبندی حرارتی و صوتی مناسب و مقاومت در برابر سایش و مواد شیمیایی، از مزایای برجسته آجر شاموتی به شمار میرود.
آجر انگلیسی، با طیف رنگی گرم و تیره و مقاومت حرارتی مناسب (اما کمتر از شاموتی)، گزینهای ایدهآل برای نماهای کلاسیک، رسمی و حتی مدرن به شمار میرود. این آجر، به دلیل زیبایی و اصالت خود، در ساخت دیوارهای باغ، محوطهسازی، باربیکیوهای خانگی و انواع تزئینات داخلی و خارجی ساختمانها محبوبیت زیادی دارد. زمانی که مقاومت حرارتی فوقالعاده بالا حیاتی نباشد و زیبایی بصری و هماهنگی با سبکهای معماری سنتی یا خاص مد نظر قرار گیرد، آجر انگلیسی میتواند انتخاب بهتری باشد. مقاومت مناسب در برابر رطوبت، دوام بالا و سطح قابل چاپ برای ایجاد طرحهای متنوع، از مزایای آجر انگلیسی به شمار میرود. با این حال، وزن قابل توجه و چالشهای نصب آن، از معایبی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
مقایسه قیمت آجر شاموتی و انگلیسی
قیمت، یکی از عوامل تعیینکننده در انتخاب مصالح ساختمانی است و آجرهای شاموتی و انگلیسی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به طور کلی، آجر شاموتی به دلیل استفاده از مواد اولیه با کیفیتتر (خاک شاموت با درصد بالای آلومینا) و فرآیند تولید پیچیدهتر برای دستیابی به مقاومت حرارتی بسیار بالا، گرانتر از آجر انگلیسی عرضه میشود. این تفاوت قیمت، بازتابی از برتری عملکردی آجر شاموتی در شرایط دمایی بسیار بالا و مقاومت مکانیکی آن است.
نوع آجر | ابعاد | قیمت هر عدد (تومان) | تعداد هر متر با بندکشی یک سانت | قیمت هر متر (تومان) |
---|---|---|---|---|
آجر شاموتی پلاک ۷ | ۲.۵x۷x۳۱ سانتیمتر | ۱۲,۹۸۰ تا ۱۶,۹۰۰ | ۴۰ | ۵۱۹,۲۰۰ تا ۶۷۶,۰۰۰ |
آجر شاموتی کامل | ۱۰x۵.۵x۲۰ سانتیمتر | ۲۹,۹۸۰ تا ۳۹,۰۰۰ | ۴۴ | ۱,۳۱۹,۱۲۰ تا ۱,۷۱۶,۰۰۰ |
آجر شاموتی پلاک ۵.۵ | ۲.۵x۵.۵x۲۶ سانتیمتر | ۹,۹۰۰ تا ۱۱,۸۰۰ | ۵۷ | ۵۶۴,۳۰۰ تا ۶۷۲,۶۰۰ |
آجر شاموتی ال ۷ | ۲.۵x۷x(۲۰+۱۰) سانتیمتر | ۲۱,۳۰۰ تا ۲۵,۰۰۰ | ۱۳ | ۲۷۶,۹۰۰ تا ۳۲۵,۰۰۰ |
آجر شاموتی کف | ۲۰x۲۰ سانتیمتر | ۲۴,۵۰۰ تا ۲۹,۰۰۰ | ۲۴ | ۵۸۸,۰۰۰ تا ۶۹۶,۰۰۰ |
آجر شاموتی رستیک | ۳x۵.۵x۲۰ سانتیمتر | ۹,۲۸۰ تا ۹,۹۵۰ | ۷۴ | ۶۸۶,۷۲۰ تا ۷۳۶,۳۰۰ |
آجر شاموتی صنعتی تخت | ۶x۱۱.۵x۲۳ سانتیمتر | ۴۲,۰۰۰ تا ۴۸,۰۰۰ | - | - |
آجر شاموتی صنعتی کونیک | ۵.۵x۶.۵x۱۱.۵x۲۳ سانتیمتر | ۴۳,۰۰۰ تا ۴۹,۵۰۰ | - | - |
در مقابل، آجر انگلیسی به طور کلی مقرون به صرفهتر از آجر شاموتی است. این تفاوت قیمت عمدتاً به دلیل نوع خاک مورد استفاده (خاک سمیرم) و نیاز کمتر به مقاومت حرارتی فوقالعاده بالا در کاربردهای رایج آن است. اگرچه آجر انگلیسی نسبت به سایر مصالح ساختمانی عمومی ممکن است قیمت بالاتری داشته باشد، اما در مقایسه با شاموتی، گزینهای اقتصادیتر برای پروژههایی به شمار میرود که نیاز به مقاومت حرارتی بسیار شدید ندارند و با بودجه محدودتری همراه هستند.
انتخاب نهایی: کدام آجر برای پروژه شما مناسب است؟
انتخاب بین آجر شاموتی و انگلیسی به عوامل متعددی بستگی دارد که میبایست با دقت بررسی شوند. هیچ یک از این دو آجر به طور مطلق بر دیگری برتری ندارد؛ بلکه بهترین انتخاب، آجری است که بیشترین تناسب را با نیازها و شرایط خاص پروژه شما داشته باشد.
برای تصمیمگیری نهایی، به نکات زیر توجه کنید:
- بودجه پروژه:اگر بودجه محدودی در اختیار دارید و نیاز به مقاومت حرارتی فوقالعاده بالا نیست، آجر انگلیسی میتواند گزینهای مقرون به صرفهتر باشد. در صورتی که کیفیت برتر و مقاومت حرارتی بینظیر اولویت دارد و بودجه کافی در دسترس است، آجر شاموتی انتخاب بهتری خواهد بود.
- زیباییشناسی و طراحی:برای نماهای مدرن، مینیمال و روشن، آجر شاموتی با طیف رنگی زرد تا نارنجی و بافت یکنواخت، ایدهآل است. اگر به دنبال ایجاد حس اصالت، گرما و سبکهای کلاسیک یا حتی مدرن با رنگهای تیرهتر (قرمز، قهوهای) هستید، آجر انگلیسی با قابلیت ایجاد بافتهای متنوع، گزینه مناسبی خواهد بود.
- نیازهای عملکردی:اگر پروژه شما شامل ساخت کوره صنعتی، شومینه هیزمی یا هر سازهای است که در معرض دماهای بسیار بالا (بیش از ۸۰۰ درجه سانتیگراد) قرار میگیرد، آجر شاموتی به دلیل مقاومت حرارتی ۱۳۰۰-۱۴۰۰ درجه سانتیگراد، ضروری خواهد بود. برای کاربردهایی مانند نمای ساختمان، دیوارهای باغ یا باربیکیوهای خانگی که دماهای متوسط را تجربه میکنند، مقاومت حرارتی ۷۰۰-۸۰۰ درجه سانتیگراد آجر انگلیسی کاملاً کافی خواهد بود.
- مقاومت در برابر رطوبت و شوره:در مناطق بسیار مرطوب یا جایی که نگرانی از شوره زدن بالاست، آجر شاموتی با مقاومت بسیار بالای خود، عملکرد بهتری از خود نشان میدهد. آجر انگلیسی نیز مقاوم است اما در برابر شوره حساسیت بیشتری نشان میدهد که نیاز به توجه بیشتر در نصب و نگهداری آن وجود دارد.
- نگهداری و طول عمر:هر دو نوع آجر نسوز دوام بالایی دارند. آجر شاموتی، به دلیل مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی، نیاز به نگهداری کمتری برای حفظ عملکرد اصلی خود دارد، هرچند تمیز کردن دورهای برای حفظ زیبایی آن توصیه میشود. آجر انگلیسی نیز بادوام است، اما ممکن است در برخی شرایط خاص نیاز به توجه بیشتری برای جلوگیری از شوره داشته باشد.
در نهایت، مشورت با متخصصین آجربان و بررسی دقیق نیازهای پروژه، به شما کمک خواهد کرد تا بهترین تصمیم را برای انتخاب آجر مناسب اتخاذ نمایید و از نتیجه کار خود رضایت کامل داشته باشید.